100 jaar Amalia-Astroschool

In een eeuw bezochten heel veel leerlingen de Hervormde Lagere School, later Dr. P.V. Astroschool, en de Prinses Amaliaschool, die vanaf 1985 samen de naam Amalia-Astroschool dragen. Veel leerkrachten en nog meer ouders waren betrokken bij de school, die een rijke historie heeft. In dit jubileumboek kijken schoolhoofden, directeuren, leerkrachten en leerlingen terug op hun schooltijd, maar ook de geschiedenis van het onderwijs en het gebouw maken de Amalia-Astro tot de school die het nu is.In de consistorie van de Hervormde Kerk in Baarn vergaderen op 10 maart 1909 een aantal leden van de kerk ‘om te beraadslagen over de oprichting ener Christelijke school’. De heren vinden het wenselijk een eigen school op te richten, ‘die onvervreemdbaar aan de Hervormde Gemeente verbonden zou moeten zijn.’ Er wordt een voorlopig bestuur gekozen met onder meer Dr. P.V. Astro, naar wie de school veel later zal worden vernoemd. Drie maanden later, op 10 juni, vindt een vergadering plaats voor zo’n 90 belangstellenden. Dr. Astro houdt een toespraak om een Hervormde school aan te bevelen. Na afloop geven 43 deelnemers zich op als lid van de Vereniging van de nieuwe school. In de zomer van 1909 koopt het bestuur voor het bedrag van ƒ 6.800 ‘Bettys Cottage’ aan de Spoorstraat. Hier zal de nieuwe school gebouwd worden. Begin 1910 krijgt de heer J. Beeke opdracht tot het bouwen van een schoolgebouw met zes lokalen voor ƒ 13.950 volgens het ontwerp van architect Koelewijn. Hem wordt de bouw ‘als zijnde lid der Vereniging en trouw lidmaat der Nederlands Hervormde Gemeente gaarne gegund’.

Officiële opening
Op de advertentie voor een hoofd van de school in diverse bladen reageren 25 sollicitanten. Het bestuur benoemt in januari 1910 de heer P. de Jong uit Utrecht. Op 2 mei 1910 wordt de nieuwe school in gebruik genomen met 59 leerlingen en drie leerkrachten. De officiële opening vindt plaats op 8 augustus 1910.  In november van dat jaar telt de school 100 leerlingen. Mejuffrouw Van Roekel heeft 30 leerlingen in de eerste klas. De heer Eykman staat voor 30 leerlingen in de tweede en derde klas. En de 40 leerlingen in de vierde, vijfde en zesde klas krijgen les van de heer De Jong.

De jaren twintig en dertig
In 1920 viert de school met 303 leerlingen en tien leerkrachten het tienjarig bestaan met een feest in hotel ‘Centraal’. Acht jaar later komt een ulo-afdeling bij de school en wordt het gebouw met twee lokalen uitgebreid. De heer De Jong wordt hoofd van beide scholen. Er vinden in die jaren daarna verschillende uitbreidingen van het gebouw plaats, onder andere met twee trappenhuizen en vijf leslokalen. Ook de mooie glas-in-lood ramen stammen uit die tijd. In 1940 betrekt de ulo een nieuw gebouw op het terrein. In 1939 wordt de school zelfstandig. De heer De Jong wordt hoofd van de ulo en wordt op de lagere school opgevolgd door de heer De Vries.

Een nieuw gebouw
Bij het vijftigjarig bestaan in 1960 is de school genoemd naar Dr. P.V. Astro, de Baarnse huisarts, als waardering voor het vele werk dat hij als voorzitter van de school ruim veertig jaar verrichtte. In 1969 is besloten de Schoolvereniging op te heffen en te vervangen door een Stichting. Opgericht werd de Stichting tot bevordering van het Protestants Christelijke Basis- en Kleuteronderwijs. Onder deze stichting vallen in die jaren niet alleen de Astroschool en de Guido de Brès, maar ook de kleuterschool de Springplank. (De Amalia kleuterschool blijft tot 1985 beheerd worden door een aparte vereniging).
Zes jaar later vertrekt de mulo naar een nieuw pand aan de Vondellaan. In dat jaar, 1975, maakte architect Bos een schetsplan voor een renovatie van het schoolgebouw. De heer W. Verhoek, sinds 1967 hoofd van de school, is hierbij nauw betrokken. Na vele vergaderingen komt er een definitief plan en start de Bouwmaatschappij Baarn in april 1980 met de verbouwing. Het team heeft in die tijd veel moeten improviseren, maar het vooruitzicht op het nieuwe gebouw vergoedde veel.
In maart 1981 trekken leerkrachten en kinderen in het gerenoveerde gebouw. De ingang is niet meer aan de Spoorstraat, maar verplaatst naar de Parkstraat. De school heeft naast vergrote lokalen en nieuw meubilair, een documentatieruimte, een gemeenschapsruimte en werkplekken naast de lokalen, volgens de dan heersende nieuwbouwinzichten voor scholen. In overleg met de Inspecteur van het Lager Onderwijs is besloten de ramen niet te vergroten. Hoewel ze volgens de toen geldende normen iets te klein zijn, weegt dit niet op tegen de kosten van vergroting en het afbreuk aan het buitenaanzicht van de school. Naast de school kwam een gemeentelijk gymnastieklokaal.
Met een oud-papieractie dragen ook ouders en kinderen bij aan de verfraaiing van de school. Van de opbrengsten wordt een kleurentelevisie aangeschaft voor de gemeenschapsruimte.

Naar de basisschool
Per 1 augustus 1985 wordt de wet op het Basisonderwijs van kracht en wordt de samenvoeging van de Prinses Amaliaschool en Dr. P.V. Astroschool een feit. De combinatie van scholen krijgt een nieuwe naam: Amalia-Astroschool. De eerste jaren blijft de kleuterschool gevestigd in het pand aan de Schoolstraat. Aan de Parkstraat koopt de school het aangrenzende gebouw voor Christelijke Belangen aan om op die plaats een nieuw speellokaal te laten bouwen. Jaap Sonnenberg, zoon van de latere directeur Sonnenberg, mag als jongste kleuter de vlag voor het hoogste punt overhandigen. Na nog enkele bouwkundige aanpassingen verhuizen de kleuters in 1987 naar de Parkstraat. In deze periode richt de heer Verhoek de CLAS op: Computer Learning Astro School. Samen met enkele ouders introduceert hij de eerste computers in de school. Ook sport en spel krijgen ruim aandacht op school. Met succes, want de Amalia-Astroschool scoort hoog in de Baarnse schooltoernooien voor waterpolo, schaken, dammen, handbal en voetbal.

Verdere groei
In augustus 1990 draagt Wout Verhoek de schoolleiding over aan de heer Bart Sonnenberg. De overdracht gebeurt symbolisch door het letterlijk invliegen van de nieuwe directeur. Onder leiding van Bart Sonnenberg blijft de school groeien. De gemeenschapsruimte wordt in gebruik genomen voor twee groepen. Ook de gangen worden benut voor onderwijs. Tot dan werd het onderwijs alleen in het klaslokaal gegeven met de deuren dicht.
In 1994 start het ministerie van Onderwijs met het project Weer Samen Naar School. Doel van dit project is kinderen die extra zorg en begeleiding nodig hebben, zoveel mogelijk op een reguliere basisschool te houden. Het gaat daarbij voornamelijk om leerlingen die moeite hebben met leren of die gedragsproblemen hebben, bijvoorbeeld leerlingen met ADHD, dyslexie of bepaalde vormen van autisme. Ook de Amalia-Astroschool gaat in deze ontwikkelingen mee. Eind jaren negentig heeft de school twee interne begeleiders, waarvan een gediplomeerde orthopedagoog. In 2000 wordt een stukje van het schoolplein opgeofferd voor een extra lokaal voor de individuele leerlingenzorg. Later neemt de school dit lokaal, tussen de directiekamer en het speellokaal, in gebruik voor een extra groep. Zo kan aan alle groepen, met in totaal 260 leerlingen (telling 2002), plaats worden geboden.

Nieuwe ontwikkelingen
Vanaf 1 januari 2001 gaat de school, die met de Guido de Brès al deel uitmaakte van de Stichting PCBO Baarn, op in de Stichting PCBO Baarn-Soest. Onder deze stichting vallen tien protestants christelijke scholen, waarvan vier in Baarn en zes in Soest/Soesterberg. De samenwerking biedt voordelen op het gebied van organisatie, financiën en personeelsbeleid. Als Bart Sonnenberg in 2002 naar deze stichting overstapt, is het niet eenvoudig een nieuwe directeur voor de Amalia-Astroschool te vinden. Tot tweemaal toe blijkt een geselecteerde kandidaat niet de juiste persoon op de juiste plek. Zo neemt de school al na een jaar afscheid van de heren Ite Pijp en Anne Smit. De tussenliggende periodes worden opgevuld met interimdirecteuren vanuit de stichting, waaronder de heren Max van Buiten en Jan van Tongeren. Het zeer betrokken team van leerkrachten houdt de school draaiend. Als in 2006 de heer Jacques van der Vlies aantreedt als directeur begint een nieuwe periode voor de school, waarin er de rust is voor bestendiging van de gekozen koers enerzijds en ruimte ontstaat voor vernieuwing anderzijds. Deze vernieuwing uit zich onder meer in de overgang naar digitale schoolborden, waarmee een volgende stap wordt gezet naar de digitale leeromgeving. In de tweede eeuw van het bestaan van de Amalia-Astroschool zal verdere digitalisering van het onderwijs een grote rol spelen, maar altijd met het belang en welzijn van de kinderen voorop en ‘Samen op eigen wijze’.

Schoolhoofden van de Hervormde Lagere School en latere Dr. P.V. Astroschool
1910 P. de Jong
1939  H. de Vries
1946  P. Poorter
1967 W. Verhoek

1985 W. Verhoek
1990  B.D. Sonnenberg
2002 Interimperiode met o.a. M. van Buiten
2006 J. van der Vlies
2018 L. Bobo Ruiz
2024 Tineke Wiesenekker